Zondag 16 mei viert de Kerk voor de 55e keer Wereldcommunicatiedag. In zijn boodschap voor deze dag spreekt paus Franciscus over communiceren door ontmoeting, door daar heen te gaan waar de ander is. De paus neemt hiervoor de uitnodiging “kom dan kijken” als uitgangspunt.
Met deze uitnodiging sprak Jezus zijn leerlingen bij de eerste ontmoeting aan. De paus ziet deze uitnodiging als een methode voor authentieke menselijke communicatie. Het uitgangspunt is dan niet een gemakkelijk en aanmatigend “dat weten we al”, maar een in beweging komen en gaan kijken, bij mensen zijn, naar hen luisteren, indrukken verzamelen en daardoor verrast worden.
Methode voor de media
Deze methode voor communicatie is ook toepasbaar voor de media, vindt paus Franciscus. Hij schrijft dat oplettende stemmen een risico van vervlakking signaleren in kranten die van elkaar kopiëren, of nieuwsuitzendingen op televisie of radio en websites waar geen plaats meer is voor onderzoek en reportages.
‘De crisis in de uitgeverijbranche dreigt te leiden tot informatie die wordt geconstrueerd op de redacties, achter de computer, de terminals van persbureaus, op sociale netwerken zonder dat de redactie ooit de straat op gaat, zonder nog “de zolen van de schoenen te verslijten”, zonder mensen te ontmoeten om de echte verhalen te zoeken of bepaalde situaties met eigen ogen te controleren’, zegt de paus.
Communiceren met ogen, stem en gebaren
De Heilige Vader benadrukt dat bij communicatie niets de persoonlijke ontmoeting kan vervangen: ‘Men communiceert immers niet alleen met woorden, maar ook met de ogen, de toon van de stem, met gebaren. De sterke aantrekkingskracht van Jezus op wie Hem ontmoette, hing van de waarheid van zijn prediking af, maar de doeltreffendheid van wat Hij zei, was onlosmakelijk verbonden met zijn blik, zijn houding en zelfs zijn stilzwijgen.’
Zo hoorden de leerlingen niet alleen Jezus’ woorden, maar ze zagen Hem spreken. In Hem – de vleesgeworden Logos – is het Woord immers een Gezicht geworden, de onzichtbare God heeft zich laten zien, voelen en aanraken, zoals Johannes zelf schrijft (vgl. 1 Joh. 1,1-3). Het woord is alleen doeltreffend, als men het “ziet”, als het je betrekt bij een ervaring, in een dialoog. Daarom was en is het “kom kijken” essentieel’, aldus paus Franciscus.