Dat blijkt uit onderzoek naar de beleving van de kerk in coronatijd van de Stichting Kerkbalans onder ruim 3000 mensen, van wie meer dan de helft de vragen heeft ingevuld. Aan het vrijdag gepubliceerde onderzoek deden ongeveer evenveel katholieken als protestanten mee, variërend van gelovigen die voor corona elke zondag naar de kerk gingen, tot mensen die er hoogstens een paar keer per jaar komen.
Het afgelopen jaar konden kerken maar zeer beperkt mensen toelaten, van niemand in de eerste lockdown en nu, tot honderd in de zomer. Veel kerken hebben wel diensten gehouden, en die gestreamd. Bijna de helft van de 1700 ondervraagden heeft het afgelopen jaar online diensten gevolgd. Ongeveer twintig procent keek naar een kerkdienst op tv. Ongeveer een derde was nog af en toe in de kerk. En tegen de veertig procent is helemaal afgehaakt. Volgens de onderzoekers zijn dat vooral mensen die toch al niet of weinig kwamen.
Alleen een aantal reformatorische kerken komt momenteel nog met een paar honderd mensen bij elkaar in hun vaak enorme kerkgebouwen. Daar wordt, tegen het advies in om niet samen te zingen, ook nog zachtjes gezongen.
Sterk merk
Tot vorige week konden in alle kerken nog een paar mensen voorzingen, maar sinds zondag wordt ook dat dringend ontraden. Zowel in de katholieke als de protestantse viering is zingen een essentieel onderdeel van de viering. En dat wordt het meest gemist, zo geeft 43 procent van de ondervraagden aan in dit onderzoek van de Stichting Kerkbalans. Voor ongeveer een derde valt het niet bij de dienst aanwezig kunnen zijn het zwaarst, de ontmoeting met anderen wordt door dertig procent het meest gemist. Avondmaal en andere sacramenten wordt ook genoemd − door katholieken meer dan door protestanten.
De Stichting kerkbalans organiseert jaarlijks de actie Kerkbalans. In het begin van het jaar vragen de rooms-katholieke kerk, de oud-katholieke kerk, de Protestantse Kerk in Nederland en de Evangelische Broedergemeente hun leden vaak persoonlijk een jaarlijkse bijdrage te leveren. Naast de collectes is dat de belangrijkste inkomstenbron van kerken.
Uit het onderzoek blijkt dat Kerkbalans een ‘sterk merk’ is. Bijna alle ondervraagden kennen de geldinzamelingsactie. Driekwart van de ondervraagden geeft er geld aan. Hoe vaker ze naar de kerk gaan, hoe meer ze bereid zijn ervoor te geven. En de meesten zijn van plan dat na corona te blijven doen.