Een verkenning naar een realistisch toekomstbeeld voor onze gemeenschap
Medio 2015 is in de Sint Petrusparochie een ambitieus project gestart: Kerkenvisie. Kort en bondig gezegd, een verkenning naar de toekomst van de tot de parochie behorende kerkgebouwen. Een operatie die helaas noodzakelijk is. Immers, een combinatie van factoren als teruglopend kerkbezoek, de afnemende inkomsten van de parochie uit collectes en beleggingen en het steeds kleiner wordende aantal beschikbare priesters om in de kerkdiensten voor te gaan, maakt het voor de parochie onmogelijk om tot een sluitende exploitatie te komen en in elke parochiekern elk weekend een eucharistieviering te houden.
Om goed voorbereid te zijn op de toekomst is daarom in de parochie het inzicht ontstaan dat we goed voorbereid moeten zijn op de toekomstige ontwikkelingen, zodat we niet voor verrassingen komen te staan. Daarom is onder leiding van een daarvoor opgerichte Werkgroep Kerkenvisie het project Kerkenvisie gestart; een project dat als doel heeft te komen tot een breed gedragen visie met betrekking tot de toekomst van onze kerkgebouwen. Breed gedragen, dat wil zeggen dat de visie van onderaf moet komen, vanuit de gemeenschap. De toekomst, dat betekent met grote waarschijnlijkheid dat niet alle kerkgebouwen in de toekomst als kerk dienst kunnen blijven doen. Aangezien het uitgangspunt is dat de kerkgebouwen, monumentale gebouwen en cultureel erfgoed, niet verloren moeten gaan zullen er dus alternatieven moeten worden ontwikkeld van uit de gemeenschap. Deze alternatieven zullen moeten worden bekeken op haalbaarheid op allerlei gebieden, financieel, planologisch en juridisch, maar zeker ook op draagvlak vanuit de lokale gemeenschap. Uiteindelijk ontstaat zo een document Kerkenvisie waaruit het parochiebestuur een verantwoorde keuze kan maken over de toekomst van elk kerkgebouw. Het streven blijft echter onverminderd om in elke parochiekern een plek te behouden waar eucharistievieringen gehouden kunnen worden.
Om dit in de praktijk ten uitvoer te brengen werd eind 2016 een aantal Klankbordgroepen opgericht, een voor elke parochiekern. Deze klankbordgroepen bestaan uit vertegenwoordigers van allerlei categorieën in de lokale gemeenschap, en zeker niet alleen uit trouwe kerkgangers. De opdracht de leden van de klankbordgroepen meekregen was het inventariseren en vervolgens verder ontwikkelen van ingediende voorstellen en scenario’s voor ‘hun’ kerkgebouw. De meest belovende voorstellen zullen dan worden uitgewerkt in een haalbaarheidsstudie, uit te voeren door een extern bureau. Vanuit de provincie Noord-Brabant en het Prins Bernhard Cultuurfonds wordt hiervoor een subsidie verstrekt, evenals voor een tweetal externe deskundigen die de overkoepelende Werkgroep Kerkenvisie.
De Klankbordgroepen hebben de volledige vrijheid gekregen om naar allerlei mogelijkheden van alternatief gebruik voor een kerkgebouw te kijken, maar er blijven natuurlijk toch altijd beperkingen bestaan. De Nederlandse wet- en regelgeving, maar ook het kerkelijk recht speelt een rol. Financiële kaders blijven hoe dan ook bestaan: om het voortbestaan van de parochie in de toekomst veilig te stellen zal tot een sluitende exploitatie gekomen moeten worden: als een parochie blijft interen op het vermogen gaat op een dag onherroepelijk het licht uit.
Peer Dekkers